
Selekcje wymiarów części silnika S03 i ich wzajemne kojarzenie
Informacja niniejsza ma na celu zorientowanie Użytkowników, Stacji Obsługi i Warsztatów Naprzawczych o stosowanych selekcjach wymiarów części silnika S03. Uwagi podane przy tabelach powinny zainteresowanych uchronić przed niewłaściwym skojarzeniem części silnika podczas wymiany ich w czasie naprawy. Tylko prawidłowy wzajemny dobór elementów daje gwarancję właściwej współpracy i minimalnego zużycia a co za tym idzie zapewnia maksymalny okres użytkowania silnika.
Treść informacji:
1.Cylinder 2.Tłok 3. Sworzeń tłokowy 4. Pierścienie tłokowe 5. Korbowód 6. Sworzeń korbowodu 7. Rolki łożyska korbowodowego 8. Kojarzenie elementów łożyska korbowodowego.
1. CYLINDER S03.10.02f
Przeprowadza sie selekcję na trzy grupy w każdym nadwymiarze wg wymiarów podanych w tabeli 1.
Tabela Nr 1
Nadwymiar | | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Wymiar nom. "D" Znak |
75,00 | 75,25 | 75,50 | 75,75 | 76,00 | 76,50 |
. |
74,970 74,984 | 75,220 75,234 | 75,470 75,484 | 75,720 75,734 | 75,970 75,984 | 76,470 76,484 |
. . |
74,984 74,998 | 75,234 75,248 | 75,484 75,498 |
75,734 75,748 | 75,984 75,998 | 76,484 76,498 |
. . . |
74,998 75,012 | 75,248 75,262 | 75,498 75,512 |
75,748 75,762 | 75,998 76,012 | 76,498 76,512 |
|
 |
Zakład produkuje cylindry o wymiarze nominalnym śr. 75.00 mm. Przewiduje się, że średnicę tę można, przy kolejnych remontach, roztaczać kolejno na 5 nadwymiarów wg tabeli 1. Po zakwalifikowaniu roztoczonego cylindra do określonej grupy selekcyjnej dobieramy tłok oznaczony tą samą grupą selekcyjną podaną w tabeli 2. Np. dla cylindra, który po roztoczeniu na wymiar D w granicach 75,498÷75,512 czyli należy do trzeciej grupy selekcyjnej drugiego nadwymiaru, dobieramy tłok o wymiarze nominalnym 75,50 i oznaczniu grupy selekcyjnej: " ...".
Przy roztaczaniu należy utrzymywać prostopadłość osi cylindra do powierzchni oporowych górnej i dolnej w granicach do 0,05/100 mm. Maksymalna stożkowatość i owal średnicy D łącznie 0,01 mm.
2. TŁOK S03.20.01

Selekcję tłoka przeprowadza się ze względu na:
1) Średnicę nominalną tłoka "D" i 2) Średnicę otworu na sworzeń tłokowy.
Selekcja wymiaru "D"
Przeprowadza się selekcję na trzy grupy w każdym nadwymiarze wg wymiarów podanych w tabeli 2.
Tabela Nr 2
Nadwymiar |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Wymiar nom. "D" Znak |
75,00 | 75,25 | 75,50 | 75,75 | 76,00 | 76,50 |
. |
74,895 74,909 | 75,145 75,159 | 75,395 75,409 | 75,645 75,659 | 75,895 75,909 | 76,395 76,409 |
. . |
74,909 74,922 | 75,159 75,172 | 75,409 75,422 |
75,659 75,672 | 75,909 75,922 | 76,409 76,422 |
. . . |
74,922 74,935 | 75,172 75,185 | 75,422 75,435 |
75,672 75,685 | 75,922 75,935 | 76,422 76,435 |
| Tabela selekcji wymiaru śr.22
Tabela Nr 3
Selekcja wg wymiaru 22 -0,04-0,17 | Znak |
21,983÷21,988 | I |
21,988÷21,992 | II |
21,992÷21,996 | III |
|
Tabela wymiarów "W" i "S"
Ze względu na stosowanie nadwymiarów "D" mamy różne wymiary "W" i "S":
Tabela Nr 4
Nadwymiar Nr | Srednica nominalna nadwymiaru | Wymiar "W" | Wymiar "S" | Ciężar G |
| 75,00 | 68,00-0,2 | 67,80-0,2 | 272±5 |
1 | 75,25 | 68,25-0,2 | 68,05-0,2 | |
2 | 75,50 | 68,50-0,2 | 68,30-0,2 | |
3 | 75,75 | 68,75-0,2 | 68,55-0,2 | |
4 | 76,00 | 69,00-0,2 | 68,80-0,2 | |
5 | 76,50 | 69,50-0,2 | 69,20-0,2 | |
W miejscu cechowania tłoka jest wybity znak określający:
- średnicę nominalną tłoka np. "75,00"
- grupę selekcyjną średnicy tłoka np ".."
- grupę selekcyjna średnicy otworu na sworzeń np. "||"
Przykład cechowania tłoka: "75,00..||"
Przy montażu kojarzy się tłoki z cylindrami i sworzniami tłokowymi oznaczonymi tymi samymi grupami selekcyjnymi np. tłok grupy "..||" kojarzy się z cylindrem grupy ".." i sworzniem tłokowym grupy "||". Do cylindra roztoczonego przy naprawie, np. na wymiar nominalny D=75,50 i zakwalifikowanego do drugiej grupy selekcyjnej bierzemy tłok o oznaczeniu "75,50..".
3. SWORZEŃ TŁOKOWY S03.20.04.g
Sworznie tłokowe są produkowane w dwóch nadwymiarach wg tabeli 5.
Tabela wymiaru "D"
Tabela Nr 5
Wymiar nominalny 22,00 | Nadwymiar | Oznaczenie kreskami |
1 | 2 |
22,05 | 22,10 |
Selekcja |
22,000÷21,997 | 22,050÷22,047 | 22,100÷22,097 | III |
21,997÷21,994 | 22,047÷22,044 | 22,097÷22,094 | II |
21,994÷21,991 | 22,044÷22,041 | 22,094÷22,091 | I |
|
 |
Sworznie tłokowe kojarzy się przy montażu z odpowiednią grupą tłoka i korbowodu np.: sworzeń grupy selekcyjnej "||" kojarzyć z tłokiem grupy "||" i korbowodem grupy "||".
Sworznie nadwymiarowe pakowane są w pudełka, na których oznaczony jest nadwymiar sworznia np.
Sworzeń tłokowy 22,10|| - S03.20.04
4. PIERŚCIENIE TŁOKOWE
Pierścienie tłokowe wg rysunków: S03.20.02, S03.20.03, S03.20.26 produkowane są w pięciu nadwymiarach średnicy wg tabeli 6.
Szczelinę 0,25÷0,45 mierzy się umieszczając pierścień w tulei o średnicy D wykonanej w tolerancji sprawdziany przechodniego H7. Do roztoczonego cylindra dobieramy pierścienie z odpowiedniego nadwymiaru i po włożeniu do tulei cylindrowej mierzymy wielkość szczeliny zamka (powinna zawierać się w granicach 0,25÷0,45 mm).
Nadwymiar pierścienia znaczy się roztworem siarczanu miedzi przy pomocy gumowej pieczątki na płaszczyźnie czołowej pierścienia przy zamku w miejscu jak na rysunku.

Warunki odbioru zgodne z PN-59/S-36507.
Do silnika S03 używa się trzech rodzajów pierścieni tłokowych:
1. S03.20.28 | pierścienie uszczelniające z żeliwa szarego specjalnego o HRC=97÷105 chromowane na średnicy zewnętrznej (pozostałe powierzchnie fosforanowane). |
2. S03.20.02 | pierścienie uszczelniające z żeliwa szarego specjalnego o HRC=97÷105 fosforanowane. |
3. S03.20.03 | pierścienie zgarniające z żeliwa szarego specjalnego o HRC=97÷105 fosforanowane. |
Pierścienie zakłada się na tłok w kolejności jak podano wyżej licząc od denka tłoka. Zatem pierścień uszczelniający chromowany winien być najwyżej (najbliżej denka tłoka a najdalej od otworu na sworzeń tłokowy).
5. KORBOWÓD S03.20A.05xd
Korbowody selekcjonuje się ze względu na dwa wymiary:
1) średnicę otworu dla sworznia tłokowego,
2) średnicę otworu w stopie korbowodu.

Tabela Nr 7
Selekcja wymiaru śr.22+0,0160,004 | Oznaczenie kreskami |
22,016÷22,012 | III |
22,012÷22,008 | II |
22,008÷22,004 | I |
|
Tabela Nr 8
Selekcja wymiaru śr.43,4+0,0340,006 | Znak |
43,406÷43,410 | 1 |
43,410÷43,414 | 2 |
43,414÷43,418 | 3 |
43,418÷43,422 | 4 |
43,422÷43,426 | 5 |
43,426÷43,430 | 6 |
43,430÷43,434 | 7 |
|
Należy zwrócić uwagę na bardzo wysoką gładkość bieżni łożyska śr. 43,4 i należytą konserwację.
6. SWORZEŃ KORBOWODU S03.20.11.1
Średnicę zewnętrzną sworznia korbowodu: śr. 33,4 +0,030+0,010 dzieli sie na pięć grup selekcyjnych:
Tabela Nr 9
Selekcja wymiaru śr.33,4+0,0300,010 | Znaki |
33,410÷33,414 | 1 |
33,414÷33,418 | 2 |
33,418÷33,422 | 3 |
33,422÷33,426 | 4 |
33,426÷33,420 | 5 |
|
|
Sworzeń korbowodu w obu wersjach ma takie same tolerancje wykonania średnicy 33,4 oraz podziału na grupy selekcyjne wg tej samej tabeli 9.
Zwrócić uwagę na bardzo wysoką gładkość bieżni łożyska korbowodowego i należytą jej konserwację.
7. ROLKA ŁOŻYSKA KORBOWODU śr. 5x8 S01.20.25c
Wymiar D=5,000÷4,994 dzieli się na trzy grupy selekcyjne wg tabeli 10:
 |
Tabela Nr 10
Grupa | D |
1 | 4,994÷4,996 |
2 | 4,996÷4,998 |
3 | 4,998÷5,000 |
|
Poszczególne grupy selekcyjne są osobno pakowane.
8. TABELA SKOJARZEŃ: KORBOWÓD KOMPLETNY, SWORZEŃ KOMPLETNY I ROLKI
Tabela Nr 11
Sworzeń wg Tabeli 9
Korbowód wg Tabeli 8 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
1 | 1 | | | | |
2 | 2 | 1 | | | |
3 | 3 | 2 | 1 | | |
4 | | 3 | 2 | 1 | |
5 | | | 3 | 2 | 1 |
6 | | | | 3 | 2 |
7 | | | | | 3 |
|
W tabelce wpisano numery grup selekcyjnych rolek, które należy użyć dla danego skojarzenia sworznia z korbowodem.
Luz promieniowy w kompletnym łożysku wynosi 0,000÷0,012. Luz poosiowy w łożysku korbowodu wynosi 0,15÷0,30. |
|