2. SPRAWDZANIE INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ
Do sprawdzania prawidłowości działania i pomiaru parametrów elektrycznych zespołu prądnica - regulator prądnicy motocykla i odbiorników oraz wyszukania usterek instalacji bez konieczności jej demontażu służy prosty zespół pomiarowy złożony z woltomierza i amperomierza wg następującego schematu:
 Rys. E-2 Schemat zespołu pomiarowego 1-przełącznik amperomierza, 2-bezpiecznik 10A, 3-przełącznik obciążenia, 4-kontrolka działania, 5-kontrolka obwodu akumulatora, 6-akumulator(-), 7-regulator(19), 8-masa, 9-opór regulowany 0-5om, 10-woltomierz 0-10V, 11-amperomierz magnetoelektryczny 0-10A Położenie przełączników: A - przełącznik obciążenia w poz. "wyłączenie obwodu akumulatora" B - przełącznik obciążenia w poz. "włączenie obwodu akumulatora" C - przełącznik amperomierza w poz. "ładowanie" D - przełącznik amperomierza w poz. "rozładowanie". |
2.1. Podłączenie zespołu pomiarowego do instalacji elektrycznej.
1. Rozłączyć przewody połączone mufką, łączące zacisk ujemny akumulatora z regulatorem (przewody czerwone) 2.2. Sprawdzenie odbiorników elektrycznych
1. Włączyć kluczyk stacyjki. Włączyć obwód akumulatora (poz.B). Przełącznik amperomierza ustawić w położeniu "wyładowanie". Amperomierz powinien wskazywać prąd pobierany przez kontrolki (czerwoną i zieloną) motocykla tzn. około 0,5A (2x 1,5W = 3W).
2. Przełączyć kluczyk stacyjki na światło postojowe. Amperomierz powinien wskazywać prą pobierany przez kontrolki motocykla, oświetlenie szybkościomierza, światła postojowe przednie i tylne tzn. około 1,5A (4x 1,5W + 3W =9W).
3. Przełączyć kluczyk stacyjki na światła szosowe. Amperomierz powinien wskazywać prąd pobierany prze kontrolki motocykla, oświetlenie szybkościomierza, światło tylne i światło szosowe tzn. ok. 7A (3x 1,5W + 35W = 42,5W). Przełączenie świateł z długich na krótkie i odwrotnie nie powinno zmieniać poboru prądu poza krótkim drgnięciem strzałki. Po włączeniu "stopu" pobór prądu powinien wzrosnąć do max. 8A.
4. Ustawić kluczyk stacyjki w pozycję wyłączonych świateł. Włączyć sygnał elektryczny. Pobór prądu nie powinien przekraczać 5A.
5. Po wyjęciu kluczyka ze stacyjki przy wyłączonych wszystkich odbiornikach amperomierz nie powinien wskazywać żadnego poboru prądu.
Jeżeli wszystkie w/w próby odpowiadają podanym warunkom, instalację i odbiorniki można uważać za dobre. 2.3. Sprawdzenie prądnicy i regulatora
1. Włączyć obwód akumulatora (poz. B). Przełącznik amperomierza ustawić w położeniu "ładowanie". Włączyć zapłon i uruchomić silnik. Przy obrotach silnika powyżej 3.000 obr/min. amperomierz powinien wskazywać prąd ładowania do 7,0 A w zależności od stopnia naładowania akumulatora. Po dłuższej pracy silnika prąd ładowania powinien szybko maleć. Obroty silnika można w przybliżeniu określić ze wskazań szybkościomierza. Po włączeniu biegu 4 i podniesieniu tylnego koła, przy wskazaniach szybkościomierza około 60 km/godz. silnik osiąga około 3.000 obr/min.
2. Przełącznik akumulatora i amperomierza j.w. Silnik uruchomiony j.w. Włączyć światła szosowe. Przy około 4.000 obr/min, co odpowiada około 80 km/godz. amperomierz powinien wskazywać prąd ładowania "0" lub nieco powyżej "0". Prąd nie powinien wzrastać przy maksymalnych obrotach silnika.
3. Wyłączyć obwód akumulatora (poz. A - czerwona kontrolka świeci). Przesunąć opornik suwakowy do wartości "0". Obroty silnika ustalić na około 4.000 obr/min. Woltomierz powinien wskazywać napięcie 7-7,4 V przy wyłączonych światłach szosowych. Przy tych samych obrotach silnika przesunąć suwak opornika aż amperomierz wskaże 7 do 8 A, przy czym napięcie winno wynosić 6 - 6,5 V.
4. Wyłączyć obwód akumulatora (poz. A - czerwona kontrolka świeci) opornik przesunąć do wartości "0". Ustalić wolne obroty silnika. Woltomierz powinien wskazywać napiecie "0". Przy podwyższeniu obrotów napięcie powinno nagle skoczyć (nie stopniowo) na wartość 6,2 - 6,6 V.
Przy przejściu silnika na wolne obroty, strzałka woltomierza powinna ponownie zejść do "0". 5. Włączyć obwód akumulatora (poz. B - kontrolka czerwona gaśnie). Przełącznik amperomierza ustawić w pozycji "wyładowanie". Podwyższyć na krótko obroty silnika i zgasić silnik. Amperomierz powinien wskazać prąd najwyżej 6A i spaść do "0".
Zespół prądnica-regulator należy uważać za dobry jeżeli wszystkie w/w próby odpowiadają podanym warunkom. Negatywne wyniki w próbach 1, 2, i 3 wskazują na niewłaściwą pracę prądnicy lub wadę regulatora w części regulującej napięcie, w próbach 4 i 5 na usterki regulatora w części wyłącznika samoczynnego. Przy sprawdzaniu prądnicy i regulatora może się okazać, że przy podwyższeniu obrotów amperomierz nie wykazuje "ładowania" lecz "rozładowanie", kontrolka czerwona motocykla świeci jaśniej zamiast gasnąć, a woltomierzwskazuje ujemne napięcie (wychyla się poniżej "0"). Są to objawy tzw. przebiegunowania prądnicy na skutek niewłaściwego podłączenia akumulatora. W takim przypadku należy rozłączyć mufki łączące prądnicę z instalacją i podłączyć na moment pod każdą końcówką prądnicy biegun ujemny (-) akumulatora a biegun dodatni (+) z masą prądnicy (silnika). W razie braku lub rozładowania akumulatora tę samą operację można przeprowadzić za pomocą kieszonkowej baterii łącząc dłuższą jej blaszkę (-) z końcówką prądnicy, krótszą (+) z masą.
2.4. Próby obwodów
Wyszukiwania właściwego przewodu itp. przeprowadza się za pomocą przewodu przyrządu pomiarowego oznaczonego "masa", lecz wówczas przewód przyrządu pomiarowego "regulatora" (zielony) winien być połączony z akumulatorem (-).
Przełącznik obwodu akumulatora - poz. A i opornik przesunięty na "0". Przewód oznaczony "akumulator" (-) zespołu pomiarowego pozostaje wolny. Przy badaniach poszczególnych obwodów przy dotykaniu oznaczonym "masa" powinna się zapalać kontrolka działania (zielona). Jeżeli kontrolka dzialania (zielona) nie zapali sie to obwód lub odbiornik maja przerwę.
2.5. Sprawdzenie kondensatora
Można przeprowadzić podłączając przyrząd jak w poprzednim punkcie i dotykając jego zacisk przewodem "masa". Kondensator przy tej próbie winien być oczywiście odłączony od iskrownika. Zapalenie się kontrolki działania (zielonej) przy dotykaniu kondensatora oznacza jego przebicie. 2.6. Sprawdzenie ustawienia zapłonu
Przeprowadza się przy podłączeniu przyrządu jak w poprzednim punkcie z tym, że przewód przyrządu pomiarowego "masa" należy podłączyć do młoteczka przerywacza, który uprzednio należy odłączyć od iskrownika. Kontrolka działania (zielona) powinna zgasnąć przy dojściu tłoka do 1,4 mm przed Z.Z. suwu sprężania. 2.7. Sprawdzenie akumulatora
Napięcie akumulatora sprawdza sie przez odczytanie wskazania woltomierza przy próbach świateł i sygnału. Pod obciążeniem 5-6 A napięcie akumulatora nie powinno być niższe niż 5,5 V.
Niewłaściwe podłączenie akumulatora powoduje wychylenie się strzałki woltomierza w kierunku ujemnym (poniżej "0").
Uwaga:
2. Przewód zacisku ujemnego akumulatora (-) połączyć mufką z przewodem oznaczonym "Akumulator (-)" zespołu pomiarowego.
3. Przewód prowadzący do zacisku regulatora (czerwony) połączyć z przewodem "Regulator" (zielony) zespołu pomiarowego za pomocą dodatkowej mufki.
4. Przewód oznaczony "Masa" (żółty) zespołu pomiarowego połączyć z masą motocykla. Kontrolka zielona (działania) winna się świecić.
5. Włączyć obwód akumulatora (przełącznik obiążenia w poz. B) - kontrolka obwodu akumulatora zgaszona, woltomierz wskazuje napiecie akumulatora. Jeżeli kontrolka świeci a woltomierz nie pokazuje pełnego napięcia (poniżej 6V) - sprawdzić bezpiecznik zespołu pomiarowego. Jeżeli kontrolka czerwona nie świeci lub świeci słabo a woltomierz wskazuje słabe napięcie lub w ogóle brak napięcia, może być przyczyną wyładowany akumulator lub złe kontaktowanie przewodów. W żadnym przypadku nie wolno blokować bezpiecznika, gdyż stanowi on zabezpieczenie przed uszkodzeniem przyrządów pomiarowych w razie niewłaściwego połączenia lub zwarcia.
W przypadku przepalenia sie bezpiecznika znaleźć przyczynę i wymienić bezpiecznik.
Przepalenie bezpiecznika podobnie jak wyłączenie obwodu akumulatora jest sygnalizowane zapaleniem się kontrolki obwodu akumulatora.
Gdy w czasie prób 3 i 4 wartości wskazane przez amperomierz mieszczą się w podanych granicach lecz następuje spadek napięcia, gaśniecie świateł i zanik lub zmiana dźwięku sygnału, to objaw ten wskazuje na źle naładowany lub uszkodzony akumulator.
1. szukanie uszkodzeń lub usterek w prądnicy i regulatorze należy poprzedzić sprawdzeniem instalacji, odbiorników i akumulatora, w nich bowiem może tkwić przyczyna niedomagań.
2. Badanie iskrownika polega na pomiarze jakości i długości iskry na iskierniku ostrzowym 3-elektrodowym wg PN-55IS-76105. Regularna iskra długości 5 mm występuje przy obrotach min. 160 obr/min. (320 obr/min. silnika). Powyżej 180 obr/min. (360 obr/min. silnika) długość iskry wynosić winna 6 mm.